اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ * صِراطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّینَ .( حمد ، 1 / 6 ـ 7 )

ـانسان عاقل از خدا می­خواهد که به صراط مستقیم هدایت شود .

ـاگر انسانی از خدا درخواست صراط مستقیم ننماید به انحراف کشیده می­شود .

قالَ:رَبُّنَا الَّذِی أَعْطى کُلَّ شَیْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدى .( طه ، 20 / 50 )

خداوند تمامِ مخلوقات را هدایت می­کند که به آن هدایتِ عمومی می­گویند .

سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَى*الَّذِی خَلَقَ فَسَوَّى*وَ الَّذِی قَدَّرَ فَهَدى .( اعلی ، 87 ، 1 ـ 3 )

خداوند هر مخلوقی را متناسب با ویژگی­هایش هدایت می­کند که به آن هدایتِ خاصّ می­گویند .

رُسُلاً مُبَشِّرِینَ وَ مُنْذِرِینَ لِئَلاَّ یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ وَ کانَ اللَّهُ عَزِیزاً حَکِیماً . ( نساء ، 4 / 165 )

خداوند با ارسالِ فرستادگانش ، بندگانش را هدایت کرده است و با این کار کسی نمی­تواند در مقابلِ خدا عُذری بیاورد.

إِنَّا أَنْزَلْنا عَلَیْکَ الْکِتابَ لِلنَّاسِ بِالْحَقِّ فَمَنِ اهْتَدى فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ ضَلَّ فَإِنَّما یَضِلُّ عَلَیْها وَ ما أَنْتَ عَلَیْهِمْ بِوَکِیلٍ .

 ( زُمر ، 39 / 41 )

خداوند با ارسالِ پیامبران انسانها را هدایت کرده است و اگر کسی راه هدایت را نپیماید بر عهدة خودش است .

... وَ قالُوا:الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هَدانا لِهذا وَ ما کُنَّا لِنَهْتَدِیَ لَوْ لا أَنْ هَدانَا اللَّهُ ... . ( اعراف ، 7 / 43 )

پیامبران و امامان مایة هدایتِ انسانها به سوی حقّ هستند .

شَرَعَ لَکُمْ مِنَ الدِّینِ ما وَصَّى بِهِ نُوحاً وَ الَّذِی أَوْحَیْنا إِلَیْکَ وَ ما وَصَّیْنا بِهِ إِبْراهِیمَ وَ مُوسى وَ عِیسى أَنْ أَقِیمُوا الدِّینَ وَ لا تَتَفَرَّقُوا فِیهِ کَبُرَ عَلَى الْمُشْرِکِینَ ما تَدْعُوهُمْ إِلَیْهِ اللَّهُ یَجْتَبِی إِلَیْهِ مَنْ یَشاءُ وَ یَهْدِی إِلَیْهِ مَنْ یُنِیبُ .

( شوری ، 42 / 13 )

خداوند یک دین را برای پیامبران تشریع کرده و از آنان خواسته است که این دین را اِقامه نمایند .

وَ قالُوا:کُونُوا هُوداً أَوْ نَصارى تَهْتَدُوا.قُلْ:بَلْ مِلَّةَ إِبْراهِیمَ حَنِیفاً وَ ما کانَ مِنَ الْمُشْرِکِینَ .( بقره ، 2 / 135 )

کسانی که از مردم می­خواهند پیرو ادیان دیگری مانند یهودیّت یا مسیحیّت شوند راه نادرستی می­پیمایند . همه باید به آیین ابراهیم و دین اسلام ( حنیف ـ حقّ گرا ) دعوت کنند .

قُولُوا:آمَنَّا بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَیْنا وَ ما أُنْزِلَ إِلى إِبْراهِیمَ وَ إِسْماعِیلَ وَ إِسْحاقَ وَ یَعْقُوبَ وَ الْأَسْباطِ وَ ما أُوتِیَ مُوسى وَ عِیسى وَ ما أُوتِیَ النَّبِیُّونَ مِنْ رَبِّهِمْ لا نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَدٍ مِنْهُمْ وَ نَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ . ( بقره ، 2 / 136 )

هدایت شدة واقعی کسی است که به همة پیامبران خدا ایمان داشته باشد و بین آنان فَرق نگذارد .

إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ وَ مَا اخْتَلَفَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتابَ إِلاَّ مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْیاً بَیْنَهُمْ وَ مَنْ یَکْفُرْ بِآیاتِ اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ سَرِیعُ الْحِسابِ . ( آل­عمران ، 3 / 19 )

اسلامِ نام تنها دین خداست و کسانی سبب تفرقه در دین شدند که به حقیقت آگاه بودند امّا از روی ستمگری و کفر دست به تفرقه زدند .

وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ بِلِسانِ قَوْمِهِ لِیُبَیِّنَ لَهُمْ .... ( ابراهیم ، 14 / 4 )

هر پیامبری دین الهی را متناسب با سطحِ درک و فهم و زبان برای قوم و دورة خود تبلیغ می­کند  تا آنان بتوانند دین خدا درک کنند .

(این آیه به یکی از دلایل تعدّد پیامبران به عنوان : « رشد تدریجی سطحِ فکرِ جوامع و اقوام » اشاره دارد .)

ما کانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِکُمْ وَ لکِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِیِّینَ وَ کانَ اللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیماً .

( احزاب ، 33 / 40 )

حضرت محمّد (ص) خاتمِ پیامبران  است و پس از ایشان پیامبرِ دیگری نخواهد آمد .

... اَللَّهُ أَعْلَمُ حَیْثُ یَجْعَلُ رِسالَتَهُ ... .( انعام ، 6 / 124 )

خداوند مسئولیّت پیامبری را بر عهدة کسانی قرار می­دهد که شایستگی پیامبری (عصمت) دارند .

(یکی از ویژگیهای اختصاصی پیامبری ( و امامت ) «عصمت» است که تشخیص آن به عهدة خداست .)

وَإِنْ کُنْتُمْ فِی رَیْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى عَبْدِنا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَ ادْعُوا شُهَداءَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ.

 ( بقره ، 2 / 23 )

اگر کسی می­پندارد که قرآن از جانبِ خدا نیست باید برای ادّعای خود حدّاقل سوره­ای مانند قرآن بیاورد .(این دعوت خدا را « تحدّی » می­گویند .)

فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ لَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِی وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ أُعِدَّتْ لِلْکافِرِینَ . ( بقره ، 2 / 24 )

اگر کسی بدون دلیل منکرِ الهی بودن قرآن باشد سرنوشت او عذاب خدا و جهنّم است .

أَ فَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَ لَوْ کانَ مِنْ عِنْدِ غَیْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِیهِ اخْتِلافاً کَثِیراً .( نساء ، 4 / 82 )

از دلایل الهی بودن و « اعجاز محتوایی قرآن » اختلاف نداشتنِ آیاتِ قرآن و « انسجامِ درونی در عینِ نزول تدریجی » قرآن است که با تدبّر می­توان آن را درک کرد .

وَ ما کُنْتَ تَتْلُوا مِنْ قَبْلِهِ مِنْ کِتابٍ وَ لا تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ إِذاً لاَرْتابَ الْمُبْطِلُونَ . ( عنکبوت ، 29 / 48 )

اُمیّ ( درس ناخوانده ) بودنِ رسول خدا (ص) یکی دیگر از دلایلِ اعجازِ قرآن و الهی بودن آن است زیرا اگر رسولِ خدا (ص) با سواد بود کج­اندیشان در الهی بودنِ قرآن شکّ می­کردند .

لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِی ضَلالٍ مُبِینٍ . ( آل عمران ، 3 / 164 )

یکی از وظایفِ ( قلمرو رسالت ) رسولِ خدا (ص) ابلاغِ وحی ( تلاوت قرآن ) به مردم است . ابلاغِ وحی بدونِ دریافت امکانپذیر نیست .(از قلمرو رسالت رسول خدا (ص) دریافت و ابلاغ وحی است .)

از دیگر وظایف رسول خدا (ص) ( قلمرو رسالت )  تزکیه و تربیت و تعلیمِ کتاب و حکمت و تعلیم و تبیین تعالیم وحی ( مرجعیّت دینی ) است .

قُلْ:أَطِیعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْکافِرِینَ . ( آل عمران ، 3 / 32 )

هر انسانی وظیفه دارد از خدا و رسولِ خدا (ص) اطاعت کند .(پذیرشِ ولایتِ خدا ( و رسولِ خدا (ص)) و دوری از طاغوت ، از ضروریاتِ ولایتِ جامعة اسلامی است .)

اللَّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُوا یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ الَّذِینَ کَفَرُوا أَوْلِیاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ یُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُماتِ أُولئِکَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فِیها خالِدُونَ . ( بقره ، 2 / 257 )

اگر کسی  ولایتِ خدا را نپذیرد و به ولایتِ طاغوت درآید نتیجه­اش گرفتاری در آتشِ دوزخ یعنی خروج از نور به سوی ظلمت است .(پذیرشِ ولایتِ خدا ( و رسولِ خدا (ص)) و دوری از طاغوت ، از ضروریاتِ ولایتِ جامعة اسلامی است.)

... وَ لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرِینَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلاً . ( نساء ، 4 / 141 )

مسلمانان نباید ولایت و سرپرستی کُفّار و بیگانگان را بپذیرند .(حفظِ استقلالِ جامعة اسلامی در برابر کفّار ، از ضروریاتِ ولایتِ جامعة اسلامی است .)

أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ یَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِما أُنْزِلَ إِلَیْکَ وَ ما أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِکَ یُرِیدُونَ أَنْ یَتَحاکَمُوا إِلَى الطَّاغُوتِ وَ قَدْ أُمِرُوا أَنْ یَکْفُرُوا بِهِ وَ یُرِیدُ الشَّیْطانُ أَنْ یُضِلَّهُمْ ضَلالاً بَعِیداً .( نساء ، 4 / 60 )

مسلمانان نباید به طاغوت مراجعه کنند زیرا حکومتِ آنان غیر الهی است .(پذیرشِ ولایتِ خدا ( و رسولِ خدا (ص)) و دوری ازطاغوت ، از ضروریاتِ ولایتِ جامعة اسلامی است .)

لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ . ( حدید ، 57 / 25 )

مسلمانان وظیفه دارند جامعه­ای را بر اساسِ عدل و قِسط به پا دارند .(ضرورتِ اِجرای أحکام و قوانین اسلامی ( مانند عدالتِ اجتماعی ) از وظایفِ رسولِ خدا (ص) و از ضروریاتِ ولایتِ جامعة اسلامی است .)

یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ ذلِکَ خَیْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِیلاً .( نساء ، 4 / 59 )

مسلمانان باید در برنامه­های زندگی خود از خدا و رسولِ خدا(ص) و اولوالامر(امامان) اطاعت کنند .

از آنجا که این سه اطاعت در کنار هم قرار گرفته­اند ، سرپیچی از هر کدام حرام است .

إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ . ( مائده ، 5 / 55 )

تنها ولیّ انسانها خداست و این ولایت را نیز رسول خدا (ص) از جانبِ خدا بر مؤمنین دارد و حضرت علی (ع) نیز دارای چُنین ولایتی است .

یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرِینَ . ( مائده ، 5 / 67 )

خداوند ( در حادثة غدیر ) به رسولِ خدا (ص) فرمان می­دهد که مأموریتِ تداومِ رسالت را به انجام برساند و حضرتِ علی (ع) را به عنوانِ جانشین خود معرّفی کند .

اهمّیّتِ این فرمان به اندازة اهمّیّت رسالت است که اگر به انجام نرسد اصلِ رسالت مخدوش می­گردد.

ابلاغِ این پیام ( معرّفی علی (ع) به عنوانِ جانشنیی برای رسول خدا (ص) احتمالِ خطر در پی داشت به همین منظور خدا به او وعده حفظ از گزند کفّار می­دهد .

... إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً . ( احزاب ، 33 / 33 ) 

حضرت علی (ع) ، حضرت فاطمه (س) و امام حسن و امام حسین (ع) بر اساسِ این آیه مانند رسول خدا (ص) معصوم هستند و از هرگونه پلیدی (رجس) مصون هستند .

اهلِ بیت به معنای خاصّ که از هرگونه پلیدی به دورند حضرت علی (ع) ، حضرت فاطمه (س) و امام حسن و امام حسین (ع) در زمانِ نزول آیه هستند و بعداً شامل حال همة امامان (ع) می­شود .

بر اساسِ این آیه اهل بیت مانند قرآن و پیامبر (ص) معصوم هستند ، پس سخن و عمل آنان معیارِ حقّ است و اگر در بارة أحکام قرآن نظری بدهند ، سخنِ آنان حُجّت است و باید به آن عمل کرد .

وَ إِنَّ مِنْ شِیعَتِهِ لَإِبْراهِیمَ .( صافّات ، 37 / 84 ) 

کلمة شیعه در قرآن به معنای پیرو است .

حضرتِ ابراهیم (ع) ، شیعة حضرتِ نوح (ع) است . یعنی ؛ پیرو حضرتِ نوح (ع)  است .

وَ دَخَلَ الْمَدِینَةَ عَلى حِینِ غَفْلَةٍ مِنْ أَهْلِها فَوَجَدَ فِیها رَجُلَیْنِ یَقْتَتِلانِ هذا مِنْ شِیعَتِهِ وَ هذا مِنْ عَدُوِّهِ ... .

( قَصَص ، 28 / 15 )

کلمة شیعه در قرآن به معنای پیرو است .

إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أُولئِکَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ . (بینة، 98 / 7 )   

بر اساسِ روایتِ رسولِ خدا (ص) ذیلِ این آیه ، حضرت علی (ع) مصداق اَتََمّ ایمان و عملِ صالح است و او ( علی (ع) ) و شیعیان او رستگار و بهترین نیکان هستند ) ( زیرا حضرت علی (ع) پیرو قرآن و سنّتِ پاکِ رسولِ خدا (ص) است ) .

...أَفَلَمْ یَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَیَنْظُرُوا کَیْفَ کانَ عاقِبَةُ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَدارُ الْآخِرَةِ خَیْرٌ لِلَّذِینَ اتَّقَوْا أَفَلا تَعْقِلُونَ.

 ( یوسُف ، 12 / 109 )

از توصیه­های قرآن ، دقّت و تأمّل در تاریخ و درس گرفتن از حوادثِ تاریخی است .

اگر کسی در تاریخ دقّت نماید نتیجة آن ، روشن شدنِ عاقبتِ کار گذشتگان است .

کسانی که اهلِ تعقّل باشند از حوادثِ تاریخ درسِ عبرت می­گیرند .

وَ ما مُحَمَّدٌ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلى أَعْقابِکُمْ وَ مَنْ یَنْقَلِبْ عَلى عَقِبَیْهِ فَلَنْ یَضُرَّ اللَّهَ شَیْئاً وَ سَیَجْزِی اللَّهُ الشَّاکِرِینَ .( آل­عمران ، 3 / 144 )

قرآن مسلمانان را از بازگشت به دورة جاهلیّت و پشتِ پا زدن به سنّتهای اصیل اسلامی هشدار می­دهد .

از نظر قرآن زندگی کسانی مورد قبول است که دارای تقوا باشند ، توجِه به آخِرت دارند و تعقّل می­کنند .

سپاسگزارانِ واقعی نعمتِ رسولِ خدا (ص) ، کسانی هستند ( اهلبیت(ع)) که راه او را به درستی ادامه می­دهند و به جاهلیّت بر نمی­گردند .

قُلْ:ما أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ مِنْ أَجْرٍ إِلاَّ مَنْ شاءَ أَنْ یَتَّخِذَ إِلى رَبِّهِ سَبِیلاً .( فرقان ، 25 / 57 )

کسانی که بخواهند راهِ خدا را بر اساسِ ایمان و اعتقادِ راسخ به خدا و اسلام پیش بگیرند پاداش رسالت می­گیرند .

قُلْ : ما سَأَلْتُکُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَکُمْ إِنْ أَجْرِیَ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ وَ هُوَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ شَهِیدٌ .( سبأ ، 34 / 47 )

مُزد رسولِ خدا (ص) محبّت به اهلِ بیت (ع) است و این طلبِ مُزد به سود آنهاست زیرا محبّت به اهلِ بیت (ع) پیروی از آنان را می­آورد و پیروی از اهلِ بیت (ع) یعنی پیروی از قرآن و رسولِ خدا (ص) است که مایة رستگاری و هدایت می­شود .

... قُلْ : لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى وَ مَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِیها حُسْناً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ .

( شوری ، 42 / 23 )

خداوند به رسولِ خدا (ص) فرمان می­دهد که مُزد رسالت خود را دوستی و محبّت با اهل بیتش معرّفی کند .

ذلِکَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ یَکُ مُغَیِّراً نِعْمَةً أَنْعَمَها عَلى قَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ وَ أَنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ .

( انفال ، 6 / 53 )

اگر مردم نعمتی را که خدا به آنان داده است ضایع کنند خدا آن نعمت را تغییر می­دهد .

عاملِ از دست دادنِ نعمت ، قدرناشناسی مردم نسبت به نعمت است

... إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُوا ما باَنفُسِهِم ... .( رعد ، 13 / 11 )

زمینه­سازِ هلاکت و بدبختی یا عزّت و سربلندی یک جامعه خودِ مردم هستند و نتیجة اعمالِِ خود مردم است .

وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضى لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنِی لا یُشْرِکُونَ بِی شَیْئاً .( نور ، 24 / 55 )

وعدة خداوند برای آیندة تاریخ :

ـجانشین شدن مؤمنانی که دارای ایمان و عملِ صالح هستند .

ـرسیدنِ مؤمنان به امنیّت و آرامش و از بین رفتن ترس و دلهره 

ـعبادتِ خالصانة خدا .......................................ـاستقرارِ دینِ الهی

وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ .( قَصَص ، 28 / 5 )

وراثت و پیشوایی مستضعفین در زمین

وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ .( انبیاء ، 21 / 105 )

در پایانِ تاریخ وراثتِ زمین از آنِ بندگانِ صالحِ خداست .

هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ .( توبه ، 9 / 33 )

در آیندة تاریخ دینِ حقّ بر همة آیینهای باطل پیروز خواهد شد .

لا یَأْتِیهِ الْباطِلُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ لا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِیلٌ مِنْ حَکِیمٍ حَمِیدٍ .( فصّلت ، 41 / 42 )

هیچ گاه در قرآن راهِ باطل وارد نخواهد شد به همین جهت برای همیشه کتابِ هدایت است .

هر انسانی برای رستگاری باید به دستورهای قرآن و دینِ الهی عمل کند .

هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ .( توبه ، 9 / 33 )

خداوند مسیر هدایت و دینِ حقّ را با ارسالِ رسولان در اختیار ما قرار داده است و در آیندة تاریخ دین حقّ بر همة آیین­های باطل ، پیروز خواهد شد .

وَ ما کانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنْفِرُوا کَافَّةً فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ .( توبه ، 9 / 122 )

چون همة مردم نمی­توانند دانشِ دین را به طورِ عمیق و تخصّصی فرا بگیرند ، باید کسانی این مسئولیّت را بپذیرند تا سایرِ مردم برای به دست آوردن أحکام به آنان مراجعه نمایند .

اُدْعُ إِلى سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ ... .( نحل ، 16 / 125 )

پیامبر(ص) ( رهبرِ حکومت ) برای دعوت به سوی خدا و اسلام : از روشهای حکمت ، پند نیکو و جَدَل اَحسن استفاده می­کند .

فَاسْتَقِمْ کَما أُمِرْتَ وَ مَنْ تابَ مَعَکَ وَ لا تَطْغَوْا إِنَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ .( هود ، 11 / 112 )

پیامبر(ص) ( رهبر حکومت ) در دعوتِ مردم به سوی خدا و هدفش باید استقامت داشته باشد .

فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلِینَ .( آل­عمران ، 3 / 159 )

پیامبر(ص) ( رهبر حکومت ) با مردم مهربان است و در کارها با آنان مشورت می­کند و در امرِ الهی بر خدا توکّل می­کند .

... وَ إِنَّ رَبَّکُمُ الرَّحْمَنُ فَاتَّبِعُونِی وَ أَطِیعُوا أَمْرِی .( طه ، 20 / ٩٠ )

مردم در برابر فَرامینِ الهی باید مُطیع و فرمانبر باشند .

وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنِی آدَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضِیلاً .( اسراء ، 17 / 70 )

خداوند به انسان کرامتِ ذاتی بخشیده و او را بر بیشترِ موجودات برتری داده است .

لِلَّذِینَ أَحْسَنُوا الْحُسْنى وَ زِیادَةٌ وَ لا یَرْهَقُ وُجُوهَهُمْ قَتَرٌ وَ لا ذِلَّةٌ أُولئِکَ أَصْحابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِیها خالِدُونَ .

( یُونُس ، 10 / 26 )

انسانهایی که به کرامتِ نفس رسیده­اند و کارِ نیک انجام داده­اند موردِ پاداشِ الهی قرار می­گیرند .

وَ الَّذِینَ کَسَبُوا السَّیِّئاتِ جَزاءُ سَیِّئَةٍ بِمِثْلِها وَ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ... .( یُونُس ، 10 / 27 )

انسانهایی که به حقارتِ نفس رسیده­اند به خودشان ظلم کرده­اند و مورد جزای خدا قرار می­گیرند .

... وَ لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ لکِنَّ الْمُنافِقِینَ لا یَعْلَمُونَ .( منافقون ، 63 / 8 )

عزّت ابتدا از آنِ خداست ، سپس رسولِ خدا (ص) و نیز بندگانِ مؤمن و خالصِ خدا که پیروِ رسولِ خدا (ص) هستند .

مَنْ کانَ یُرِیدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِیعًا ... .( فاطر ، 35 / 10 )

تمامِ عزّت از آنِ خداست زیرا سرچشمة همة کمالات و زیباییهاست و هرکس به دنبال عزّت است باید به سرچشمة آن مراجعه کند .

إِنَّ الْمُسْلِمِینَ وَ الْمُسْلِماتِ وَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِناتِ وَ الْقانِتِینَ وَ الْقانِتاتِ وَ الصَّادِقِینَ وَ الصَّادِقاتِ وَ الصَّابِرِینَ وَ الصَّابِراتِ وَ الْخاشِعِینَ وَ الْخاشِعاتِ وَ الْمُتَصَدِّقِینَ وَ الْمُتَصَدِّقاتِ وَ الصَّائِمِینَ وَ الصَّائِماتِ وَ الْحافِظِینَ فُرُوجَهُمْ وَ الْحافِظاتِ وَ الذَّاکِرِینَ اللَّهَ کَثِیراً وَ الذَّاکِراتِ أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَةً وَ أَجْراً عَظِیماً .( احزاب ، 33 / 35 )

مؤمن و مسلمان بودن اختصاص به جنسیّت خاصّی ندارد .

رسیدن به فضایل و کمالات انسانی اختصاص به جنسیّت خاصّی ندارد .

رسیدن به پاداش الهی اختصاص به جنسیّت خاصّی ندارد .

وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ .( روم ، 30 / 21 )

یکی از اهدافِ ازدواج رسیدن به آرامش و اُنس با همسر است . و با این امر انسان به مودّت و رحمت می­رسد .

وَ اللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً وَ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَزْواجِکُمْ بَنِینَ وَ حَفَدَةً وَ رَزَقَکُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ أَ فَبِالْباطِلِ یُؤْمِنُونَ وَ بِنِعْمَتِ اللَّهِ هُمْ یَکْفُرُونَ .( نحل ، 16 / 72 )

یکی از اهداف ازدواج رشد و پرورش فرزندان است .

وَ لا تَنْکِحُوا الْمُشْرِکاتِ حَتَّى یُؤْمِنَّ ... وَ لا تُنْکِحُوا الْمُشْرِکِینَ حَتَّى یُؤْمِنُوا ... أُولئِکَ یَدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَ اللَّهُ یَدْعُوا إِلَى الْجَنَّةِ وَ الْمَغْفِرَةِ بِإِذْنِهِ وَ یُبَیِّنُ آیاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ .( بقره ، 2 / 221 )

شرطِ اصلی انتخابِ همسرِ مناسب ، ایمان است .

همسر نباید مُشرک باشد زیرا اعضای خانواده را به نافرمانی خدا سوق می­دهد که باعث بدبختی ابدی می­شود .

رَبِّ اجْعَلْنِی مُقِیمَ الصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّیَّتِی رَبَّنا وَ تَقَبَّلْ دُعاءِ .( ابراهیم ، 14 / 40 )

از وظایفِ والدین تربیتِ صحیح و تلاش برای بارور سازی ایمان و عملِ صالح و اِقامة نماز است .

رَبَّنَا اغْفِرْ لِی وَ لِوالِدَیَّ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ یَوْمَ یَقُومُ الْحِسابُ .( ابراهیم ، 14 / 41 )

از وظایفِ فرزندان ؛ محبّت کردن به والدین و دعا در حقِّ آنان و طلبِ مغفرت است .

وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ اتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّیَّتُهُمْ بِإِیمانٍ أَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَ ما أَلَتْناهُمْ مِنْ عَمَلِهِمْ مِنْ شَیْءٍ کُلُّ امْرِئٍ بِما کَسَبَ رَهِینٌ .( طور ، 52 / 21 )

از نعماتِ خدا اینکه انسان ، فرزندان با ایمانِ خود را در بهشت در کنار خود می­ببیند ، بى‏آنکه از اعمالِ او چیزى کاسته شود . بنا بر این انسان مسئولِ سرنوشتِ خویش است .

وَ قَضى رَبُّکَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِیَّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ کِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً کَرِیماً .( اسراء ، 17 / 23 )

وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما کَما رَبَّیانِی صَغِیراً .( اسراء ، 17 / 24 )

از وظایفِ فرزندان نسبت به والدین :

ـنیکی کردن به آنان

ـدرست سخن گفتن با آنان

ـنرنجانیدنِ آنان از خود

ـ گُسترانیدنِ بالِ مهربانی و شَفَقَت

ـطلبِ مغفرت نسبت به آنان